De lucht-water warmtepomp: werking, voor- en nadelen en prijs

Zo werkt de lucht-water warmtepomp

De lucht-water warmtepomp is een apparaat dat energie (geen warmte) uit de buitenlucht haalt. Deze energie zet hij om in bruikbare warmte voor de verwarming van je huis of voor het warme tapwater. Bij dat proces komt best wat kijken. En het gebeurt allemaal op stroom. Zo houdt deze warmtepomp jouw huis lekker warm:

Stap 1. In het buitendeel van de lucht-water warmtepomp wordt buitenlucht door een verdamper geblazen. Door de leidingen van de verdamper stroomt een koudemiddel. Dit is een synthetische vloeistof onder hoge druk die al bij lage temperaturen kookt. De warmte (ook al vriest het 20 graden) van de buitenlucht wordt overgedragen aan het nog koudere koudemiddel dat daarbij gaat koken. Een verdamper ziet eruit als een convector of een autoradiator: allemaal hele dunne aluminium of koperen plaatjes met een leiding die zich daardoorheen slingert.

Stap 2. Het nu gasvormige (want kokende) koudemiddel wordt vervolgens naar een compressor geleid. Daarin wordt heel snel de druk van het gas verhoogd en daarbij neemt de temperatuur van het gas toe tot de gewenste temperatuur. De energie uit de buitenlucht is nu omgezet tot bruikbare warmte. Dit comprimeren van het gas kost veel energie. Daarom kunnen de huidige generatie warmtepompen alleen efficiënt vrij lage temperaturen maken, tussen de 35 en 45 graden. Vandaar dat je warmtepompen alleen kunt toepassen in een lage temperatuur afgiftesysteem met vloerverwarming of convectoren. 

Stap 3. Het hete gas uit de compressor wordt nu door een condensor geleid. Meestal is dit een eenvoudige warmtewisselaar waarin aan de ene kant het gas stroomt en aan de andere kant het koudere water van het verwarmingssysteem. De warmte van het gasvormige koudemiddel wordt overgedragen aan het water van het verwarmingssysteem, wat nu weer gebruikt kan worden om de woning te verwarmen. Omdat bij die overdracht van warmte in de condensor het koudemiddel afkoelt, condenseert het en wordt het weer vloeibaar. 

Stap 4. Het nog steeds onder druk staande vloeibare koudemiddel wordt tot slot door een expansieventiel geleid. Hierbij neemt de druk op het koudemiddel heel snel af, waardoor het nog verder afkoelt. De cyclus kan zo weer opnieuw starten.

De plus- en minpunten op een rij

De pluspunten

• Relatief snelle en gemakkelijke installatie. Het duurt niet lang om de lucht-water warmtepomp te installeren. Binnen 1 à 2 dagen is dit gebeurd. De installatie is niet zo ingewikkeld en tijdrovend als voor bijvoorbeeld de water-water warmtepomp of de bodem-water warmtepomp. Voor deze warmtepompen moet er namelijk een buizensysteem in de grond aangelegd worden. 

• Verwarming woning én warm tapwater. In tegenstelling tot de lucht-lucht warmtepomp, zorgt de lucht-water warmtepomp voor verwarming van de woning en voor het warmte tapwater. Je hoeft geen aparte oplossing toe te voegen voor het warme tapwater, en dat is wel zo gemakkelijk. 

• Duurzamer dan de cv-ketel. Met de lucht-water warmtepomp haal je een duurzame vervanging voor de gasgestookte cv-ketel in huis. De cv-ketel gebruikt gas (een fossiele brandstof) voor verwarming van de woning, maar de warmtepomp doet dit op stroom. Wij raden dan trouwens wel aan een abonnement voor groene stroom af te sluiten, want anders komt jouw stroom alsnog van fossiele brandstoffen.

• Actief koelen mogelijk. Als het afgiftesysteem hiervoor geschikt is (bijvoorbeeld vloerverwarming) dan kan in veel gevallen met de lucht-water warmtepomp de woning worden gekoeld. Niet zo sterk als met een airconditioner, maar toch een paar graden onder de buitentemperatuur.

De minpunten

• Voor sommige woningen niet direct geschikt. Waarom niet? Helaas worden nu nog steeds veel woningen gebouwd met een hoge temperatuur radiatorensysteem dat ongeschikt is voor een warmtepomp. De huidige generatie warmtepompen kunnen alleen efficiënt lage temperaturen maken. Zo’n 35 à 45 graden is het beste. Wanneer je cv-water van deze lage temperatuur door hoge temperatuur-radiatoren laat lopen dan kunnen deze niet het vermogen leveren dat nodig is om de ruimte aangenaam warm te krijgen. 
  Dit is waarom een warmtepomp lage temperatuur convectoren of liever nog, een vloerverwarmingssysteem nodig heeft. Hier moet je dus eerst in investeren voordat je een lucht-water warmtepomp aanschaft. Ook de juiste isolatie van jouw huis is erg belangrijk. Daarover lees je hieronder meer.
  
  
• Opslag tapwater. Het maken van tapwater met de warmtepomp heeft tijd nodig. Om toch voldoende warm water te hebben voor douche of bad, wordt een boiler geplaatst die door de warmtepomp op temperatuur wordt gehouden. Zo’n boiler is al snel 200 liter en neemt vrij veel ruimte in. Daar moet wel plek voor zijn.

Bereid jouw huis voor op de lucht-water warmtepomp

1. Isoleren. De lucht-water warmtepomp is een mooie oplossing voor een duurzame verwarming van jouw huis en de bereiding van het warme tapwater. Maar jouw huis moet wel voldoen aan een aantal basisvoorwaarden. Op die manier kan de warmtepomp zo efficiënt mogelijk zijn werk doen. Zo is een uitstekende isolatie heel belangrijk. Hiermee houd je jouw huis lekker warm in de winter (en koel in de zomer). Door goed te isoleren houd je de warmte in huis goed vast en hoeft de warmtepomp niet onnodig hard te werken. Het is dus zeker de moeite waard om eerst te investeren in isolatie van het dak, de vloeren, ramen en wanden. Wil je meer advies over isolatie? Neem contact op met onze partner Takkenkamp.
   
   
2. Lage temperatuur verwarmingssysteem. Net als een goede isolatie, is een verwarmingssysteem dat kan werken met lage aanvoertemperaturen onmisbaar. Omdat een warmtepomp lage aanvoertemperaturen gebruikt, moet je ook een verwarmingssysteem hebben dat hierbij past. Traditionele radiatoren zijn hier helaas niet voor gemaakt. Een warmtepomp heeft lage temperatuur convectoren nodig. Nog beter zelfs, is een vloerverwarmingssysteem. 

Lucht-water warmtepomp kosten en subsidie

Volgens Milieu Centraal zijn de kosten voor een hybride lucht-water warmtepomp zo'n € 6.000,-. Je kunt hiervoor € 2.500,- subsidie krijgen.

De hoogte van het bedrag is afhankelijk van het energielabel en het thermisch vermogen van de warmtepomp. Bekijk in de apparatenlijst via ISDE: Warmtepomp woningeigenaren hoeveel je terug kunt vragen.