Sinds het vrijgeven van de Nederlandse energiemarkt in 2004, zijn de energiebedrijven gesplitst in leveranciers en netbeheerders. Vattenfall, Eneco en Essent zijn in Nederland de grootste energieleveranciers; Enexis, Alliander en Stedin de grootste lokale netbeheerders. Daarnaast worden de bekende hoogspanningskabels door een derde partij beheerd: TenneT.
Energieleveranciers, netbeheerders en TenneT werken nauw samen, elk vanuit een eigen rol, om te zorgen dat het Nederlandse elektriciteitsnetwerk goed functioneert.
Een energieleverancier levert energie (elektriciteit, gas, warmte en koude). Uw leverancier koopt de energie in bij producenten en verkoopt deze energie aan de eindgebruiker: bedrijven en consumenten. Sommige leveranciers zijn ook producent van energie.
In Nederland zijn wij één van de grootste producenten van duurzame elektriciteit. Met ruim 35 windparken in bedrijf (op land en op zee) in Europa zetten wij vol in op wind. En we blijven groeien! Onze windparken Hollandse Kust Zuid 1-4 en Vesterhav Zuid/Noord illustreren deze groei.
Organisaties als Enexis, Alliander en Stedin zijn regionale netbeheerders in Nederland. Zij zorgen ervoor dat de elektriciteit van het onderstation via het laagspanningsnet uw bedrijf binnenkomt. Dit doen ze door het elektriciteitsnet aan te leggen en te onderhouden. En door het verzorgen van de aansluiting voor grootverbruik elektriciteit op het netwerk.
Ze staan onder toezicht van de overheid. In tegenstelling tot uw energieleverancier kunt u uw netbeheerder niet kiezen: deze hoort bij uw regio.
TenneT transporteert de elektriciteit van de producent (eventueel vanuit het buitenland) via het hoogspanningsnet naar het onderstation. Daarnaast bewaakt TenneT de frequentie en de balans op het elektriciteitsnet.
Tennet zorgt ervoor dat er bij onbalans stroom aangekocht of verkocht wordt op de zogenoemde ‘onbalansmarkt’. De kosten voor het corrigeren van onbalans berekent TenneT door aan de eindgebruiker. U vindt dit terug op uw energierekening als ‘onbalanskosten’.
Elektriciteit is een stroom van elektronen. Logisch dus, dat we elektriciteit ook wel ‘stroom’ noemen. Elektronen zijn onzichtbaar kleine deeltjes met een negatieve elektrische lading. Wanneer uw computer of een ander elektrisch apparaat aanstaat, dan stromen de elektronen door de onderdelen van dat apparaat. Hierdoor krijgt het apparaat de energie die het nodig heeft om te werken.
Elektronen stromen altijd van een plaats waar veel elektronen zijn, naar een plaats waar weinig elektronen zijn. Ze bewegen in een stroomkring. Als de stroomkring ergens onderbroken is, kan de stroom niet rondgaan. En een elektrisch apparaat kan alleen werken, als deze stroomkring gesloten is.
Denk eens aan uw fietslamp. Door te trappen brengt u energie naar de dynamo. Deze zet deze beweging door middel van een magneet om in elektriciteit. In elektriciteitscentrales gebeurt dit in het groot. Brandstof verhit water, dit water wordt omgezet in stoom dat een groter volume heeft en daardoor met een grote kracht uit een leiding stoot. Deze kracht brengt een turbine in beweging die in verbinding staat met een generator, eigenlijk een grote dynamo. Die zet op zijn beurt de beweging om in elektriciteit.
Naast deze opwekking van ‘grijze’ energie is er ook nog duurzame, ‘groene’ energie opgewekt door wind of zon. Bij windenergie laat de wind de turbine draaien en als u zonnepanelen voor grootverbruik plaatst, dan zetten die het zonlicht om in elektriciteit.
Elektriciteit kan niet op grote schaal opgeslagen worden. Daarom moet de productie ervan continu in balans zijn met de hoeveelheid die gebruikt wordt door de afnemers. Dit noemen we systeembalans.
Wanneer uw bedrijf onverwacht langdurig veel meer elektriciteit verbruikt dan normaal, ontstaat er onbalans. En om dit te voorkomen en op te lossen zorgt TenneT, de beheerder van het Nederlandse hoogspanningsnet, ervoor dat er bij onbalans elektriciteit wordt gekocht of verkocht op de zogenoemde ‘onbalansmarkt’.
De energiemarkt is altijd in beweging. Daarom is het belangrijk om de ontwikkelingen scherp in de gaten te houden. Ons team van marktexperts doet dit continu en weet daardoor precies wat er speelt. Wij helpen u slimmer en duurzamer om te gaan met energie.
Onze experts van de Markt Expertise Desk helpen u graag met al uw vragen over de ontwikkelingen op de energiemarkt. Zo ook met uw vragen over het verduurzamen van uw bedrijf via zonne-, windenergie en laadpalen.
